Zoals we wel vaker zeggen, cijfers vertellen meer dan 1000 woorden. Vandaar dat we de emotie die dit onderwerp bij velen losmaakt tastbaar willen maken. Samen met Britta van der Linden, student diergeneeskunde in Utrecht, hebben we de prijsstijgingen binnen de gezelschapsdierenartspraktijk tussen 2018 en 2023 in kaart gebracht en vergeleken met de inflatie in dezelfde periode volgens het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS).
De tarievenscan
Wie bekend is met digiRedo, kent wellicht ook onze jaarlijkse Tarievenscan voor GD-, paarden- en, sinds dit jaar, rundvee praktijken. In deze scan worden de tarieven van verschillende diensten en producten vergeleken met die van andere deelnemende praktijken. Zo verkrijg je als praktijk inzicht in jouw prijsbeleid. Voor de GD-praktijken doen we de Tarievenscan sinds 2017. Tot nu toe hebben we deze nog niet gebruikt om de trend over meerdere jaren te onderzoeken. De actualiteit was een mooie aanleiding om deze in kaart te brengen.
We hebben de gegevens van de jaren 2018 tot en met 2023 geanalyseerd en de gemiddelde tarieven berekend voor een aantal belangrijke diensten:
- consult (hond of kat)
- DHP + L4 vaccinatie hond (inclusief consult)
- injectietarief
- nagels knippen tijdens het consult
- castratie van een kater (inclusief pijnmedicatie)
- en eerste röntgenopname
We hebben hierbij geen onderscheid gemaakt tussen zelfstandige- of ketenpraktijken. Beide zijn meegenomen in de analyse. (Klik op de tabel voor een grotere weergave)
De resultaten
Uit de analyse blijkt dat de verschillende tarieven in deze periode gemiddeld tussen de 22% en 32% zijn gestegen. Hoewel dit op het eerste oog een flinke prijsstijging lijkt, betekent dit op jaarbasis een stijging tussen 3,4% en 4,7%.
Kijken we bijvoorbeeld naar het consult dan is de gemiddelde prijs de afgelopen 6 jaar gestegen van €36,- naar €46, een stijging van bijna 29%. Deze prijsstijging komt overeen met cijfers die door de media zijn gedeeld. Wat echter niet is meegenomen in die berichtgeving, is de duur van het consult.
Duur consulten is toegenomen
Niet alleen zijn de prijzen voor een consult gestegen, ook de duur van het consult is in deze periode toegenomen. Waar in 2017 het consult bij veel praktijken 10 minuten duurde, hanteren de meeste praktijken nu een consult van 15, 20 of zelfs 30 minuten. De tijd die de klant van de dierenarts krijgt is dus toegenomen. Hierdoor is er meer tijd voor het stellen van vragen en kan het dier uitgebreider onderzocht worden.
De verlenging van het consult verhoogt daarmee de waarde ervan. Wanneer we de duur van het consult meenemen in de prijsstijging blijkt de prijs per minuut met 14% te zijn gestegen, een ruime halvering van de eerdergenoemde prijsstijging van 29%. Dit komt neer op een gemiddelde stijging van slechts 2.3% per jaar.
Dit geeft al een genuanceerder beeld van de prijsstijging. Maar wat als we deze vergelijken met de inflatie in Nederland over dezelfde periode?
Prijsstijging dierenarts volgt inflatie
Het CBS publiceert maandelijks cijfers van de consumentenprijsindex (CPI), waarop de inflatiecijfers worden gebaseerd. Hierin geeft de CPI Alle bestedingen het prijsverloop weer van een pakket producten en diensten dat een gemiddeld Nederlands huishouden aanschaft. Om de tarieven bij de dierenarts te vergelijken met het CPI Alle bestedingen, hebben we de CPI Dierenarts opgesteld. Zoals te zien is in onderstaande figuur hebben de CPI Dierenarts en de CPI Alle bestedingen een vergelijkbare stijgingstrend. Dit betekent dus dat de prijsstijging bij de dierenarts in lijn zijn met de inflatie in Nederland. (Klik op de tabel voor een grotere weergave)
Het CBS berekent de CPI met wegingsfactoren op basis van hoeveel consumenten aan verschillende categorieën uitgeven: een categorie waaraan meer besteed wordt krijgt een hogere weging. Prijsveranderingen in categorieën met een hogere wegingsfactor hebben een grotere invloed op de CPI.
In de CPI Dierenarts hebben we geen wegging gegeven aan de verschillende diensten. We hebben dus geen onderscheid gemaakt tussen een consult, een castratie en een röntgenfoto. De tarieven voor een röntgenfoto en een castratie zijn het hardst zijn gestegen. Deze diensten worden, van alle onderzochten diensten, het minst vaak uitgevoerd. Daarmee ligt een gewogen CPI Dierenarts naar verwachting lager dan hier is weergegeven.
We verkopen geen vaccinaties, maar emoties
Uit deze analyse blijkt dat de dierenarts dus niet ‘buitensporig duur’ is geworden. De prijsstijging in de dierenartspraktijk is de afgelopen jaren gelijk aan de inflatie.
De dierenarts kan dan ook niet beticht worden van onethisch gedrag, alle emoties bij diereigenaren ten spijt.
Daarmee zijn we wel bij de angel in deze hele discussie beland. Ook al volgt de prijsverhoging in de DAP ‘gewoon’ de economische ontwikkeling, dat neemt de emotie die er bij eigenaren leeft niet weg. Het is juist belangrijk die gevoeligheid te erkennen. Onze deskundigheid wordt gevraagd bij de zorg voor het meest dierbare wat veel mensen hebben: hun huisdieren. Op het moment dat de kosten voor een behandeling dusdanig toenemen dat eigenaren dit financieel maar moeilijk kunnen dragen, komen ze in een emotioneel conflict. De aanschaf van een nieuwe TV is immers makkelijker uit te stellen dan behandeling van een gebroken poot.
Begrip voor de situatie van de klant en een goede begeleiding in het zoeken naar een alternatief, waar beide partijen zich in kunnen vinden, is daarbij essentieel. Het verdedigen van je prijzen moet je voorkomen, want dat gooit alleen maar olie op het vuur. Ga dus niet uitleggen waar alle kosten vandaan komen, maar erken het gevoel van de klant. Toon begrip voor de mening van de klant die het bedrag voor een onderzoek of behandeling betaalt hoog vindt. Waarbij gezegd moet worden dat de gevallen waar de media naar verwijzen veelal incidenten in de spoedzorg zijn, welke niet representatief zijn voor wat er dagelijks in de eerstelijnspraktijk gebeurt.
Veel geld maar niet (te) duur
Je moet je prijzen dus niet verdedigen, maar als een vast gegeven zien. Voorwaarde is wel dat je je tarieven op de juiste manier vaststelt en een consistent prijsbeleid voert. Dat de zorg voor een huisdier veel geld kan kosten is evident. Het gaat erom dat de klant de waarde die hij of zij ervaart in verhouding staat met de prijs die ervoor betaald wordt. Dat zit hem in de aandacht die een klant krijgt, hoe er naar hem of haar geluisterd wordt, hoe het dier benaderd en behandeld wordt en hoe er uitgelegd wordt wat de mogelijkheden zijn voor onderzoek en behandeling. Met de prijs die daarbij hoort. In samenspraak met jou maakt de klant een bewuste keuze. De meeste klanten (vooral degene die goed bij jouw praktijk passen) zullen dan zeggen: “t is een hoop geld, maar het is het meer dan waard”…
Om dit blog te kunnen maken, hebben Britta, Gerco en René nauw samengewerkt. Het is daarmee een blog dat door hen samen tot stand is gekomen.
Je kon er de afgelopen maanden niet omheen: van Radio 1 tot NRC, van talkshow ‘Op 1’ tot in de Tweede Kamer werd erover gesproken, de dierenarts is onbetaalbaar geworden.
De prijzen bij de dierenarts zijn dusdanig gestegen dat eigenaren zich de zorg voor hun huisdier niet meer kunnen veroorloven. Het gevolg: boze en verdrietige katten- en hondenbaasjes die zorg uitstellen of zich gedwongen voelen om hun huisdier af te staan of zelfs in te laten slapen. ‘Economische euthanasie’ wordt dat genoemd.
Het verwijt gaat richting de dierenarts, waarbij eigenaren vinden dat er misbruik gemaakt wordt van hun dierenliefde. Maar is deze commotie wel terecht? Is de dierenarts echt buitensporig duur geworden? Wij zochten het uit.
20 gedachten over “Is de dierenarts echt onbetaalbaar geworden?”
Op alleen deze 6 handelingen een vergelijking maken is veel te weinig.
als je een aantal specialistische behandelingen of nieuwere diagnostische technieken zou vergelijken zal het onderzoek echt wel anders uitkomen.
er gebeuren ook, erg dure, onnodige, operaties bij gezonde honden puur uit financieel belang.
de conclusie en dit onderzoek is dus veel te smal en geeft dus geen inzicht in prijsverschillen.
Vergelijk eens knieoperaties en radiologische diagnostiek!
Hallo Jan, Volgens mij is dat een ander vraagstuk. Dit onderzoek toont aan dat de prijzen in de DAP niet meer of minder zijn gestegen dan de algemene prijsstijgingen in Nederland. Dat er de afgelopen decennia steeds meer mogelijk is geworden en dat aan die specialistische zorg soms hoge prijskaartjes hangen is zeker waar. Daardoor kan de rekening van de dierenarts hoger oplopen dan ‘vroeger’. Verder herken ik niet de onnodige operaties bij gezonde honden. Ik zie alleen maar dierenartsen die werken vanuit het principe ‘het beste voor het dier’. Dat het beste voor de ene dierenarts verder gaat dan voor de andere herken ik wel.
Vreemd, ik heb een reactie geplaatst die niet terug te vinden is in deze discussie. Modereert digiredo dit zelf?
Bert, wij moeten reacties eerst toelaten. Bij deze heb ik dat gedaan.
Noem dan eens een voorbeeld van deze zgn. onnodige operaties?
Deze analyse is inderdaad weinig zeggend, de vraag is hoe de tarieven gehanteerd worden en welke diensten worden aangeboden.
Klein voorbeeld, 2 weekenden geleden kreeg ik een telefoontje van een minimaklient die een 2 jaar oude kater had met dysurie. Weekend consult en behandeling zou 800 euro kosten bij een keten, terwijl elke dierenarts kan weten dat de kans op een stress geinduceerd probleem plm. 90% is met een spontaan herstel binnen 1 week, al dan niet ondersteund met pijnstilling en dieet.
De kater was inderdaad binnen 1 week zo goed als hersteld met een simpele aanpak.
Deze analyse is inderdaad weinig zeggend, de vraag is hoe de tarieven gebruikt worden en welke diensten worden aangeboden.
Een voorbeeld, 2 weekenden geleden belde een minimaklient omdat haar 2 jaar oude gecastreerde kater klachten had van dysurie. Onderzoek en behandeling in de geconsulteerde ketenpraktijk zou 800 euro kosten. Elke dierenarts kan echter weten dat er plm. 90 % kans is dat deze kater een stress gerelateerd probleem had met herstel in ongeveer 1 week, al dan niet met pijnstilling en dieet.
De eigenares heeft het afgewacht en zag de kater binnen 1 week herstellen.
Herhaalde reactie
@Bert, deze analyse is volgens mij juist heel waardevol. We hebben aangetoond dat de prijzen op zich niet harder gestegen zijn dan het algemene prijspeil in Nederland. Er is alleen steeds meer mogelijk, veel dierenartsen zet dat ook graag in en veel eigenaren willen ook graag het beste voor hun huisdier. Daar is op zich volgens mij niets mis mee, zolang dat goed besproken wordt. Want als 90% misschien vanzelf opknapt met een week afwachten, weten we ook dat de andere 10% een week afwachten niet overleeft. Denk dat de meeste eigenaren en dierenartsen dat risico niet willen nemen.
De realiteit is wat flexibeler dan jij suggereeert. Er zit nog wat tussen een week afwachten en een directe overkill aan onderzoek. Je kunt bij twijfel de buik palperen (1 minuut werk) en je kunt je beleid aanpassen als het klinisch beeld verandert.
Dank je wel Gerco, goed artikel!
Uitstekend artikel, bevestigd wat ik ook in mijn praktijk probeer uit te dragen, je krijgt de klanten die bij jouw praktijk (- filosofie) passen, service en aandacht is gewoon 1 vd pijlers.
Goed verhaal Gerco. Ik stuur m even door.
Gr Bert
De verkoper van het huisdier met gewoon betere voorlichting geven, vraag een koper bij aanschaf van b.v. een hond of hij/zij €1500 kan missen. Nee dan kan je beter je huisdier verzekeren, een hond met gebroken poot laat je gewoon opereren en dat kost geld.
Verhelderend, Gerco, dank jullie wel. De discussie van de afgelopen tijd vind ik pijnlijk want het doet geen recht aan de intenties van de meeste dierenartsen, of ze nu voor een keten werken of niet! En jullie cijfers objectiveren de discussie dan weer!
Ik vind het heel verhelderend en dus zeker een goed artikel. Waarvoor dank!
Maar ik sluit mij aan bij de reactie dat ik denk dat de ‘buitensporige’ prijzen waar het in de media om gaat, meer te maken heeft met de kosten van behandelingen en spoedzorg en niet om dit soort basis dingen. Er zijn zoveel meer therapeutische en diagnostische opties gekomen dat de eigenaar vaak voor een moeilijke keuze gesteld wordt.
Goedkoop maar misschien slecht behandelen (waar dit vroeger de standaard is geweest) of duur en goed. Voor eigenaren moeilijk te beoordelen en geeft een rot gevoel als je voor goedkoop kiest.
Daarnaast zou het mooi zijn om dit onderzoek ook te doen voor tarieven in de spoed. Vergelijk bijvoorbeeld de prijzen bij een eerstelijns kliniek in een dienstkring met dezelfde behandeling bij een spoedkliniek. Ik denk dat daar enorme verschillen zullen zijn. En ik ben wel voor spoed klinieken want ik denk dat de kwaliteit van de spoedzorg daar veel beter is. Ik heb oproep diensten gedaan en van alles met de eigenaar als assistent midden in de nacht opgelost, maar optimaal was dat zelden. Maar aan goede spoedzorg hangt wel een (soms wel erg) hoog prijskaartje.
@Hilde Geels, dank voor je complimenten. Helemaal met je eens dat er nog veel meer interessante onderzoeken mogelijk zijn, b.v. naar de tarieven in de spoed. Alhoewel denk eigenlijk dat we die niet eens hoeven te onderzoeken om te weten dat die bij de spoedklinieken inderdaad fors hoger liggen dan bij de traditionele dienstkringen. Maar dat is de consequentie van de keuze die wel als branche gemaakt hebben om de spoed te centraliseren en professionaliseren. Dat heeft grote voordelen, maar in ieder geval ook 1 nadeel, het is een stuk kostbaarder om het zo te organiseren dan dat je het doet als ‘extra’ bovenop de dagelijkse werkzaamheden.
Ik begrijp dat slechts de dierenARTSEN en niet de dierenZIEKENHUIZEN zijn onderzocht hier, en dat is vreemd omdat bijna alle spoed- en weekendzorg enkel nog gedaan kan worden bij die dierenZIEKENHUIZEN (die dus ook de kroon spannen w.b. hoge rekeningen). Nutteloos onderzoek dus.
@Aniko Eno klopt dat de prijzen voor ‘normale’ zorg overdag onderzocht zijn. En die zijn niet harder gestegen dan de prijzen in allerlei andere sectoren. De organisatie van de spoedzorg is de afgelopen 5 jaren drastisch veranderd van lokale dienstkringen, waar dierenartsen bovenop hun normale werkdagen zelf de diensten invulden naar spoedzorg in ziekenhuizen en spoedklinieken, waar 24/7 gekwalificeerd personeel werkzaam is. Daardoor is er een andere kostenstructuur ontstaan en lijken de prijzen van spoedzorg inderdaad gestegen. Wij beschikken echter over onvoldoende data, om daar een objectieve uitspraak over te kunnen doen.
Beste, bijna wekelijks hoor ik nu in mijn dierenwinkel bedragen van 1000den tot 10000 eur voor een operatie, en dan spreek ik over een gebroken poot of gescheurde kruisband. Het is echt niet meer normaal. Laatst gehoord dat ze 400eur hebben aangerekend in de dierenkliniek voor een neussonde, iets wat bij de gewone dierenarts 30eur kost (was verhaal van onze eigen dierenarts). Dierenklinieken zijn extreem aan het woekeren
Beste Stefan, dank voor je reactie. Zeker zijn de prijzen bij de dierenarts gestegen, ook in België, en een ingewikkelde operatie kan zomaar enkele 1000en euro’s kosten. Dat is vervelend als je daarmee te maken krijgt als eigenaar. Maar als we naar de reguliere zorg kijken zien we dat de prijsstijging daarvan niet veel anders is dan de prijsontwikkeling in de rest van de maatschappij. Naar mijn mening zijn dierenartsen niet ‘extreem aan het woekeren’, maar realiseren ze zich wel steeds beter dat er een gezonde financiele bedrijfsvoering nodig is om ook in de toekomst kwalitatief goede diergeneeskunde te kunnen leveren. Een van de redenen dat veel jonge dierenartsen uit de praktijk stappen is dat de verdiensten niet in verhouding zijn tot het harde werk en de emotionele belasting die het vak met zich mee brengt.